22.04.2024.
Kontrakt menadżerski – co powinien zawierać i jak jest opodatkowany dowiedzą się Państwo z niniejszego wpisu.
Czy można zatrudnić wspólnika sp. z o.o. w spółce. Dużo pisze się o zatrudnianiu członków zarządu w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Temat zatrudniania wspólników jest zdecydowanie rzadziej poruszany. Natomiast niejednokrotnie w spółkach zatrudnia się również wspólników, którzy nie pełnią jednocześnie w zarządzie żadnych funkcji. Jest to jak najbardziej dopuszczalne przez prawo. Nie ma zakazu zatrudniania wspólników, a co się z tym wiąże wspólnika ze spółką może łączyć na przykład stosunek pracy. Problematyczne może być jedynie zatrudnienie wspólnika w jednoosobowej spółce z o.o. Takie zatrudnienie, choć formalnie możliwe, jest kwestionowane między innymi przez ZUS. Nie ma bowiem w takiej sytuacji podległości charakterystycznej dla stosunku pracy. W przypadku spółek dwuosobowych np. sądy stoją na stanowisku, że jest możliwe zatrudnienie wspólnika, także na stanowisku zarządczym. Musi jednak sytuacja w spółce być taka, aby można było uznać, że wspólnik jest zależny ekonomiczne od pracodawcy i podlega nadzorowi ze strony spółki jako pracodawcy. Innymi słowy, zatrudniany wspólnik nie powinien mieć pakietu większościowego, bo wówczas o jakimkolwiek nadzorze trudno mówić.
Jak zatrudnić właściciela w spółce z o.o.?
Pisząc o zatrudnieniu szeroko, nie tylko stricte w rozumieniu umowy o pracę, możemy zatrudnić wspólnika w spółce z o.o. na kilka sposobów. Przede wszystkim będzie to zatem umowa o pracę ale tutaj należy pamiętać, że wspólnik musi być w stosunku podporządkowania wobec spółki. Jest to bowiem istota umowy o pracę. Tak jak wyżej wspomniałam, w niektórych sytuacjach wiąże się to z kwestionowaniem istnienia stosunku pracy ze strony ZUS więc takie zatrudnienie należy przemyśleć, a na pewno odnieść do stanu faktycznego. Niestety często zdarza mi się reprezentować klientów przed sądem w wyniku tego, że ZUS zakwestionował istnienie stosunku pracy u takiego wspólnika. Proszę pamiętać, że Sąd Najwyższy konsekwentnie przyjmuje, że „tam, gdzie status wykonawcy pracy (pracownika) zostaje zdominowany przez właścicielski status wspólnika spółki z o.o., nie może być mowy o zatrudnieniu w ramach stosunku pracy takiego wspólnika, który nie pozostaje w pracowniczej relacji podporządkowania wobec samego siebie” (por. postanowienie z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn.akt III UK 56/18).
Zatrudnienie wspólnika w spółce z o.o. na umowę zlecenie
Przepisy nie sprzeciwiają się zatrudnianiu wspólnika w spółce z o.o. na umowę zlecenie. Jest możliwe zawarcie ze wspólnikiem przez spółkę umowy zlecenia zarówno odpłatnej, jak i nieodpłatnej. Przyjęcie takiego modelu zatrudnienia wspólnika w spółce wyeliminuje ryzyko zakwestionowania braku stosunku podporządkowania. W przypadku umowy zlecenia zleceniobiorca nie jest bowiem zobowiązany kierować się dyrektywami zleceniodawcy co do sposobu wykonywania umowy. Trzeba tylko pamiętać aby przedmiotem takiej umowy nie było wykonywanie obowiązków, które zgodnie z obowiązującym prawem należą do obowiązków wspólnika spółki z o.o. W takiej sytuacji zatrudnienie wspólnika w spółce z o.o. na umowę zlecenie może być kwestionowane jako nieważne.
Praca wspólnika w spółce z o.o. – Czy można zatrudnić wspólnika
Należy też pamiętać, że wspólnik może być zobowiązany do świadczenia pewnych usług także na podstawie umowy. Art. 176 kodeksu spółek handlowych stanowi bowiem, że wspólnik może być zobowiązany do wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych już w samej umowie.
W takiej sytuacji w umowie trzeba oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń, a wynagrodzenie nie może przewyższać stawek rynkowych. Ta forma zatrudnienia, jak to w niniejszym wpisie nazywam, ma jeszcze jeden szczególny walor, nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń zdrowotnych. Od czasu wejścia w życie Polskiego Ładu instytucja ta stała się popularnym sposobem na uniknięcie zapłaty składki zdrowotnej. Proszę jednak pamiętać, że świadczenia wspólnika muszą być powtarzalne ale nie mogę mieć charakteru ani ciągłego ani stałego. Już bowiem ZUS kwestionuje takie przypadki twierdząc, że w takim przypadku mamy do czynienia z umową zlecenia.
Wynagradzanie wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Jeżeli dojdzie do zatrudnienia wspólnika spółki z o.o. na podstawie umowy o pracę to oczywiście po jego stronie powstaje przychód ze stosunku pracy, z którym to przychodem wiąże się zapłata składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy.
Bardzo często w praktyce jest też tak, że wspólnik jest jednak członkiem zarządu, który pełni swoją funkcję dodatkowo na podstawie zawartej umowy o zarządzenie (kontraktu menadżerskiego). W takiej sytuacji otrzymywane wynagrodzenie będzie traktowane jako przychód z działalności wykonywanej osobiście. Podobnie sytuacja będzie wyglądała wówczas, gdy wypłacone wspólnikowi – członkowi zarządu wynagrodzenie jest na podstawie powołania. W takim przypadku wynagrodzenie wspólnika w spółce z o.o. jest traktowane także jako przychód z działalności wykonywanej osobiście.
Jak Państwo widzą, zatrudnienie wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest możliwe na różny sposób. Trzeba jednak pamiętać, że oprócz korzyści może to nieść również ryzyko związane
z podważaniem np. przez ZUS wybranej formy zatrudnienia. Warto zatem wcześniej dobrze przeanalizować sytuację faktyczną w spółce i na tej podstawie dokonać optymalnego wyboru.
