Polski Ład – składka zdrowotna w 2022. Jaką formę opodatkowania wybrać?”

Jednym z częściej powtarzanych haseł w związku z reformą podatkową zwaną Nowym Ladem jest hasło Nowy ład składka zdrowotna dla przedsiębiorców czy też jak niektórzy wolą Polski ład składka zdrowotna dla przedsiębiorców. Wśród zmian podatkowych ta właśnie jest najczęściej komentowana i dla wielu osób stanowi realnie wyższy koszt prowadzonej działalności gospodarczej w 2022 roku stosunku do kosztów z ubiegłego roku. Obecnie bowiem przedsiębiorcy nie będą już mogli odliczyć uiszczanej daniny jakim jest składka zdrowotna od  zaliczki na  podatek dochodowy od  osób fizycznych.

Nowy ład składka zdrowotna.

Ogólne omówienie zmian.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne będzie musiała zapłacić nowa grupa osób, mam tu na myśli np. członków zarządu wykonujących swoje funkcje na podstawie powołania jeżeli pobierają oni wynagrodzenie z tego tytułu. Ale największe zmiany dotyczyć będą przedsiębiorców bo po pierwsze Polski Ład uchyla możliwość odliczania opłaconej składki zdrowotnej od podatku, a po drugie wprowadza zmianę wysokości podstawy opłacania składek z dotychczasowej ryczałtowej na liczoną od dochodów przedsiębiorcy. Składki zdrowotne będą w 2022 roku wyliczane dla każdego przedsiębiorcy oddzielnie. Będą one różnić się ponadto w zależności od formy opodatkowania, jaką wybrał dany przedsiębiorca. Inne składki zapłaci przedsiębiorca opodatkowany według zasad ogólnych (9% dochodu), inne przedsiębiorca opodatkowany liniowo (4,9%), a inne ryczałtowiec.

Co istotne, ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy będą musieli płacić nawet wówczas gdy poniosą stratę. Generalnie minimalna składka zdrowotna w 2022 r. wynosić będzie 270,90 zł jest to 9 % z kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (3010 zł x 9%) i w przypadku poniesienia straty składkę w tej wysokości podatnicy będą musieli zapłacić.

Dodatkowo zwiększeniu ulegną także składki na ubezpieczenie społeczne, składki ZUS jak je się potocznie nazywa. Wysokość tych składek obrazuje poniższa tabela.

 W wyliczeniu tym nie jest ujęta składka zdrowotna.

Polski ład składka zdrowotna.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych i podatkiem liniowym

W przypadku osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą i wybrały opodatkowanie wg skali podatkowej, składkę ustala się w wysokości 9% od sumy dochodu ze wszystkich działalności, dla których przedsiębiorca wybrał tę formę opodatkowania.  Składka zdrowotna nie może być jednak niższa niż wskazany wyżej procent minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli przedsiębiorca zawiesi prowadzenie działalności gospodarczej uzyskane w okresie zawieszenia przychody i ponoszone koszty będą wyłączane z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Przykładowo zatem jeżeli przedsiębiorca zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej, a następnie w okresie tego zawieszenia osiągnie przychód np. z tytułu sprzedaży samochodu to przychód z tego tytułu nie będzie uwzględniany przy ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Składkę zdrowotną przedsiębiorca opodatkowany według skali podatkowej płaci również od kwoty wolnej 30.000 zł, składka zdrowotna jest bowiem płacona od pierwszej złotówki dochodu. Niestety ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie przewiduje ogólnego limitu przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki zdrowotnej.

W 2022 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność pozarolniczą, którzy rozliczają się liniowo wyniesie 4,9% podstawy wymiaru składki, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

1)     minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy jej wymiaru;

2)     iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego, w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru.

Za styczeń 2022 przedsiębiorcy będący wspólnikiem w dwóch spółkach zapłacili nie podwójne ubezpieczenie zdrowotne jak się spodziewano, a jedną składkę o ile działalność była opodatkowana na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym, zaś za kolejne miesiące zapłacą jedną składkę liczoną od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc. W styczniu podwójna składka zdrowotna wynosiła 419,92 zł x 2. Generalnie niezależnie od tego czy  osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą jest wspólnikiem w dwóch spółkach jawnych, czy w spółce partnerskiej i w spółce komandytowej, która opłaca podatek liczony według skali czy tzw. podatek  liniowy, osoba ta od lutego 2022 r. powinna opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne od sumy dochodów z tych działalności.

Składka zdrowotna nowy ład.

Wspólnicy spółek.

W tym miejscu nie można ominąć tematu „polski ład składka zdrowotna” w kontekście wspólników spółek. W myśl  obowiązujących przepisów za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność i podlegającą tym samym ubezpieczeniu zdrowotnemu uważa się wspólników jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, jak również akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług. Dla wspólników spółek komandytowych przyjęta została zryczałtowana forma opłacania składki zdrowotnej i wynosić ona będzie 9% podstawy, którą stanowi kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z czwartego kwartału roku poprzedniego, ogłaszanego przez GUS. Podobnie wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. opłaca składki społeczne na dotychczasowych zasadach, w jego przypadku składka zdrowotna też uzależniona jest od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku – niezależnie od wysokości dochodów (przychodów) uzyskiwanych przez spółkę.

Polski ład nie objął osób fizycznych będących komplementariuszami spółki komandytowo akcyjnej ani obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia zdrowotne, ani na ubezpieczenia społeczne. Podobnie nie są zobowiązani do opłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne wspólnicy wieloosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych i prostej spółki akcyjnej nie wnoszących wkładów w  postaci świadczenia pracy lub usług.

Polski ład składka zdrowotna.

Osoby opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i kary podatkowej.

Z uwagi na częstotliwość zapytań w stylu: nowy ład składka zdrowotna ryczałt, poniżej przedstawione zostaną zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez osoby opodatkowane w formie ryczałtu. Poniższe informacje będą odpowiedzią na pytanie jak Nowy ład wpływa na wysokość składki zdrowotnej dla osób na ryczałcie. W tym przypadku składka zdrowotna jest stała, liczona jako procent przeciętnego wynagrodzenia w czwartym kwartale ubiegłego roku i uzależniona od wysokości przychodów przedsiębiorcy. Wysokość składki zmieniać się będzie w przyszłości wraz ze zmianą wysokością przychodów i zmianą przeciętnego wynagrodzenia, które stale rośnie.

Wysokość składki w 2022 roku obrazuje poniższa tabela:

Przedsiębiorcy, którzy wybrali jako formę swojego opodatkowania ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w danym roku kalendarzowym, mają możliwość opłacania składek miesięcznych na dwa sposoby, albo na podstawie przychodów uzyskanych w roku poprzednim, albo na podstawie przychodów za bieżący rok kalendarzowy, wówczas składki będą opłacane narastająco w ciągu roku.  W tym pierwszym przypadku trzeba wiedzieć, że dla ustalenia podstawy obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca musi wziąć pod uwagę osiągnięte przychody z działalności opodatkowanej ryczałtem przychody pomniejszone o składki społeczne, jeżeli nie zostały one zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Warto w tym miejscu napisać także kilka słów jaka będzie składka zdrowotna dla przedsiębiorców opodatkowanych w formie karty podatkowej. Otóż, składka zdrowotna dla tych przedsiębiorców ma wynosić 9% od minimalnego wynagrodzenia ale tą formę opodatkowania będą mogli już stosować tylko nieliczni. Po pierwsze bowiem od 1 stycznia 2022 roku nikt rozpoczynający działalność gospodarczą nie może wybrać karty podatkowej jako formy opodatkowania, ponadto też dotychczas ją stosujący nie będą mogli wznowić opodatkowania w formie karty. Dodatkowo zmianie ulegną warunki podlegania opodatkowania w formie karty podatkowej.

Natomiast osoby prowadzące działalność gospodarczą, które opłacają podatek w formie karty podatkowej zostały zwolnione z opłacania składki  na ubezpieczenie zdrowotne jeżeli:

– pobierają emeryturę lub rentę w miesięcznej wysokości, która nie przekracza minimalnego wynagrodzenia,

– są osobami zaliczonymi do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności.

Składka zdrowotna osób prowadzących działalność wpłynie zatem na wysokość obciążeń publicznoprawych w sposób na pewno odczuwalny. Jakiego rzędu będą to zmiany zobrazuje Państwu poniższa tabela. Wyjaśniam, że do porównania obciążeń w roku 2021 i 2022 r. przyjęłam następujące dane przychody w kwocie 200.000,00 zł, koszty w wysokości 40.000,00 zł i 17 % stawkę ryczałtu:

Składka zdrowotna dla przedsiębiorców jest elementem, który pomniejsza zysk osiągany z prowadzonej działalności. Poza składkami ZUS i podatkiem dochodowym, przedsiębiorcy będą musieli ponosić jeszcze dodatkowo ciężar zwiększonej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Im wyższy dochód tym wyższa składka zdrowotna.

Oczywiście niniejszy wpis nie wyczerpuje tematu „Składka zdrowotna dla przedsiębiorców a Nowy Ład” bo jest to temat o wiele bardziej złożony. Ma on za zadanie jedynie przybliżyć podstawowe zagadnienia i pokazać jak zmiany w składce zdrowotnej wpłyną na poziom obciążeń publicznoprawnych tej grupy zawodowej.